شناسنامه گیاهان > چای سبز

نام تجاری گیاه:

Green tea

نام علمی گیاه:

Camellia sinensis

تاریخچه:

چای سبز از برگ های گیاه چای تهیه می شود. استفاده از برگ های چای سبز نخستین بار بیش از 3000 سال پیش در منطقه ای در جنوب غربی چین رواج پیدا کرد و به احتمال زیاد، ابتدا برای جویدن و خوردن استفاده می شد. به تدریج و با گذشت زمان استفاده از برگ و جوانه ی چای در پخت و پز به عنوان دارو و نوشیدنی گسترش یافت، اما روش مناسب دم کردن برگ ها برای جلوگیری از فرآیند اکسیداسیون به قرن هشتم میلادی باز می گردد.

خصوصیات محصول

خواص

1- تسریع کاهش وزن

پژوهشی براساس مطالعات انسانی در نشریه ی طب چینی منتشر شده که نتایج آن نشان می دهد، مصرف چای سبز و عصاره ی آن پس از صرف غذا با افزایش حرارت و اکسیداسیون چربی به کاهش وزن کمک می کند. در این آزمایش که روی نمونه های انسانی انجام شد، 300 گرم از EGCG (اپی گالوکاتچین گالات) به مدت 2 روز به 6 مرد چاق داده شد. یافته ها نشان داد که ترکیب EGCG به تنهایی سبب افزایش اکسیداسیون چربی در مردان شده و اثرات ضد چاقی دارد.

دیگر پژوهش منتشر شده در همین نشریه نشان می دهد که کاتچین(یک نوع پلی فنول) چای سبز به خصوص EGCG، اثر ضدچاقی دارد و به کاهش وزن کمک می کند. داده های مطالعات انسانی اخیر نشان می دهد که مصرف چای سبز با افزایش حرارت و افزایش اکسیداسیون چربی پس از صرف غذا به کاهش وزن کمک می کند. پلی فنول های چای سبز به افزایش حرارت درونی بدن کمک کرده و به این ترتیب میزان سوخت انرژی سلول های چربی را افزایش می دهد.

2- تنظیم کلسترول خون

پژوهش منتشر شده ای در مجله یNutritional & Environmental Medicine نشان می دهد که چای سبز به کاهش کلسترول در بدن کمک می کند. این تحقیق را محققان آمریکایی و چینی روی 240 مرد و زن (متوسط سن 55 سال) انجام دادند و نتایج نشان داد که مصرف چای سبز پس از 12 هفته باعث کاهش کلسترول LDL به میزان 15 درصد می شود.

پژوهش دیگری نشان می دهد که چای سبز، کلسترول کل را کاهش داده و سبب افزایش HDL می شود. پلی فنول های چای سبز جذب کلسترول از طریق روده را مسدود کرده و به کاهش کلسترول کمک می کنند. این چای، باعث کاهش چشمگیر سطح کلسترول مضّرِ خون، به خصوص در افراد سیگاری می شود.

تحقیقات اُکودا (Okuda) و همکاران نشان داد، تانن چای سبز از افزایش سطوح سرم کلسترول جلوگیری کرده و آن را مهار می کند. نتایج این بررسی نشان می دهد که کاتچینِ چای سبز، سبب کاهش کلسترول خون می شود. مکانیسم این عملکرد شاید به دلیل دفع بیشترکلسترول و یا به دلیل افزایش دفع اسیدهای صفراوی و تغییر متابولسم کلسترول اِندوژن باشد.

3- تنظیم قند خون

مطالعات گومز و همکاران نشان می دهد، EGCG(اپی گالوکاتچین گالات) چای سبز، با ناقل گلوکز وابسته به سدیم SGLT1، جذب گلوکز از راه روده را مهار می کند و از این راه به افزایش کنترل قندخون کمک می کند. برمبنای پژوهش دیگری که محققان ژاپنی، سال 2004 روی موش های آزمایشگاهی دیابتی انجام دادند، عصاره ی چای سبز باعث کاهش چشمگیر قندخون شد. EGCG با تقلید از عملکرد انسولین، به کاهش قندخون کمک می کند.

4- تنظیم فشار خون

پلی فنل های چای سبز در کاهش فشار خون موثر هستند. در پژوهشی که نتایج آن در Science Report انتشار یافت، نوشیدن چای سبز به طور چشمگیری سبب کاهش فشار خون سیستولیک و دیاستولیک در افراد شد. پژوهشی دیگر در ژورنال Journal of Dietary Supplements نشان داد مصرف چای سبز سبب کاهش فشار خون در بیماران مبتلا به دیابت نوع 2 شد. در این آزمایش، مصرف چای سبز به میزان سه فنجان در روز و به مدت چهار هفته، از فشاز خون سیستولیک و دیاستولیک کاست.

5- بهبود عملکرد کبد

بر اساس یک متاآنالیز، مصرف چای سبز می تواند سبب کاهش بیماری های کبدی شود. یک پژوهش بالینی روی 80 زن و مرد بین 20 تا 50 سال نشان داد که مصرف چای سبز پس از 12 هفته به طور چشمگیری سطح آنزیم های کبدی ALT و AST را کاهش می دهد. اعتقاد بر این است که کاتچین چای سبز باعث کاهش استرس اکسیداتیو در کبد شده و به کاهش بیماری های کبدی کمک می کند.

6- بهبود عملکرد قلب و عروق

پژوهشی منتشر شده در نشریه ی پاتولوژی، نشان می دهد که آنتی اکسیدان های چای سبز با کاهش سطح کلسترول و تری گلیسیرید خون، خطر ابتلا به آترواسکلروز یا تصلب شرایین و در پی آن بیماری های قلبی عروقی و سکته را کاهش می دهد.
پژوهش منتشر شده در نشریه ی Cardiovascular and Hematological Disorders Drug Targets نشان می دهد که پلی فنول های چای سبز، خاصیت ضد التهابی و آنتی اکسیدانی دارند. این ترکیبات با از بین بردن رادیکال های آزاد، از تولید بیش از حدِّ مواد التهابی و آسیب سلولی در بدن جلوگیری می کنند و خطر ابتلا به بیماری های قلبی عروقی را کاهش می دهند.

7- ضد سرطان

کاتچین های چای سبز خاصیت ضدالتهاب و ضدسرطان دارند. در تحقیقی مشاهده شد که مصرف روزانه ده فنجان ژاپنی (150 میلی لیتر) چای سبز توانست از بروز سرطان روده پیشگیری کند. دلیل عمده خاصیت ضدسرطانی چای سبز، اپی گالو کاتچین گالات (EGCG) است که سبب آپوپتوز و مرگ سول های سرطانی می شود. این ترکیب در مسیر سیگنالینگ دخیل در تکثیر سلولی، التهاب، آپوپتوز و متاستاز را نقش دارد.

8- بهبود عملکرد مغز

مطالعات متعدد در نمونه های حیوانی نشان می دهد که کاتچین چای سبز، از سلول های عصبی محافظت کرده و خطر ابتلا به بیماری آلزایمر و پارکینسون را کاهش می دهد.

مواد مؤثر

اپی گالوکاتچین گالات، فلاونوئید، تانن، کافئین، پلی فنول، تئوفیلین، تئوبرومین، آنتوسیانین، گالیک اسید.

دانستنی ها

چای شناس چینی، لو یو، نخستین کتاب درباره ی چای را نوشته است. او در این کتاب چگونگی کشت چای، روش دم کردن و فواید چای سبز برای سلامتی را شرح می دهد. در سلسله ی وی جین، بر محبوبیت چای سبز در چین افزوده شد و به تدریج از یک نوشیدنی گران قیمت به نوشیدنی در دسترس عموم، بدل شد.

حد مجاز مصرف

1-4فنجان در روز.

بهترین زمان مصرف

2 ساعت پیش یا پس از غذا.

عوارض جانبی

خانم های باردار و شیرده، پیش از مصرف با پزشک مشورت کنند.
افراد مبتلا به دیابت، کم‌خونی، آریتمی قلب، گلوکوم(آب سیاه) و اختلالات خونریزی، پیش از مصرف با پزشک مشورت کنند.
افرادی که داروهای مرتبط با فشار خون مصرف می کنند، پیش از مصرف این چای با پزشک مشورت کنند.

تداخل های دارویی احتمالی

مصرف چای سبز ممکن است با داروهایی مثل آمفتامین، کوکائین، افدرین، آدنوزین، سایمتیدین، کلوزاپین، دی پیریدامول، دی سولفیرام، استروژن، فلووکسامین، لیتیوم، دیکلوفناک، پنتوباربیتال، فنیل پروپانول آمین، ریلوزول، تئوفیلین، وارفارین، وراپامیل، داروهای ضد افسردگی، قرص های ضد بارداری، داروهای ضد انعقادخون و آنتی بیوتیک ها (سیپروفلوکساسین، انوکساسین، نورفلوکساسین، ترووافلوکساسین و گرپافلوکساسین) تداخل داشته باشد. اگر مصرف کننده ی این داروها هستید، پیش از مصرف چای سبز یا مکمل های آن، با پزشک مشورت کنید.

کاربرد در طب قدیم

قرن هاست که چای سبز در هند، چین و ژاپن کشت می شود و برای درمان بیماری ها و عوارضی مثل بهبود هضم، بهبود عملکرد سیستم قلب و عروق، افزایش متابولیسم، کاربرد دارد. در دوران باستان و در طب سنتی چین، چای سبز دارویی طبیعی برای افزایش هوشیاری، بهبود خلق و خو، کاهش استرس، بهبود عملکرد کبد، رفع عطش، رفع یبوست، درمان سردرد و سرگیجه بود.

منابع

Chinese Tea History Part Ⅰ- Green Tea History. Teaviver Tea for Life. retrieved from http://www.teavivre.com/info/green-tea-history/

Chacko, S.M., Thambi, P.T., Kuttan, R., & Nishigaki, I. (2010). Beneficial Effects of Green Tea: A Literature Review. Chinese medicine, 5(13), 1-9. retrieved from http://www.ncbi.nlm.nih.gov/pmc/articles/PMC2855614/

Sinija, V. R., & Mishra, H. N. (2008). Green tea: Health benefits. Journal of Nutritional & Environmental Medicine, 17(4), 232-242. Retrieved from

https://www.researchgate.net/publication/228355417_Green_tea_Health_benefits

Muramatsu, K., Fukuyo, M., & Yukihiko, H. (1986). Effect of Green Tea Catechins on Plasma Cholesterol Level in Cholesterol-Fed Rats. Journal of nutritional science and vitaminology, 32(6), 613-622. retrieved from https://www.jstage.jst.go.jp/article/jnsv1973/32/6/32_6_613/_pdf

Tsuneki, H., Ishizuka, M., Terasawa, M., Wu, J.B., Sasaoka, T., & Kimura, I. (2004). Effect of Green Tea on Blood Glucose Levels And Serum Proteomic Patterns in Diabetic (db/db) Mice and on Glucose Metabolism in Healthy Humans. BMC pharmacology, 4(18), 1-10. retrieved from https://bmcpharma.biomedcentral.com/articles/10.1186/1471-2210-4-18

Peng, X., Zhou, R., Wang, B., Yu,X., Yang, X., Liu,K., & Mi, M. (2014). Effect of Green Tea Consumption on Blood Pressure: A Meta-Analysis of 13 Randomized Controlled Trials. Scientific Reports, 4(6251), 1-7. retrieved from https://www.ncbi.nlm.nih.gov/pmc/articles/PMC4150247/pdf/srep06251.pdf

Mozaffari-Khosravi, H., Zeinab Ahadi, Z., & Barzegar, K. (2013). The Effect of Green Tea and Sour Tea on Blood Pressure of Patients with Type 2 Diabetes: A Randomized Clinical Trial. Journal of Dietary Supplements, 10(2):105–115. retrieved from http://www.theorchidtearoom.com/uploads/Green_Tea_Hibiscus_Blood_Pressure_15AUG13.pdf

Jin, X., Zheng, R. H., & Li, Y. M. (2008). Green tea consumption and liver disease: a systematic review. Liver international, 28(7), 990-996. Retrieved from https://www.ncbi.nlm.nih.gov/pubmed/18482271

Pezeshki, A., Safi, S., Feizi, A., Askari, G.R, & Karami, F. (2016). The Effect of Green Tea Extract Supplementation on Liver Enzymes in Patients with Nonalcoholic Fatty Liver Disease. International journal of preventive medicine, 7(28). Retrieved from https://www.ncbi.nlm.nih.gov/pmc/articles/PMC4763469/

Hansson, G. K., Robertson, A. K. L., & Söderberg-Nauclér, C. (2006). Inflammation and atherosclerosis. Annu. Rev. Pathol. Mech. Dis., 1, 297-329. Retrieved from

http://www.annualreviews.org/doi/pdf/10.1146/annurev.pathol.1.110304.100100

Tipoe, G. L., Leung, T. M., Hung, M. W., & Fung, M. L. (2007). Green tea polyphenols as an anti-oxidant and anti-inflammatory agent for cardiovascular protection. Cardiovascular & Haematological Disorders-Drug Targets (Formerly Current Drug Targets-Cardiovascular & Hematological Disorders), 7(2), 135-144. Retrieved from

https://www.ncbi.nlm.nih.gov/pubmed/17584048

Ullah, N., Ahmad, M., Aslam, H., Tahir, M. A., Aftab, M., Bibi, N., & Ahmad, S. (2016). Green tea phytocompounds as anticancer: a review. Asian Pacific Journal of Tropical Disease, 6(4), 330-336. Retrieved from

https://www.researchgate.net/publication/301748163_Green_tea_phytocompounds_as_anticancer_A_review

Gunnars, K. (2016, August, 18). 10 Proven Benefits of Green Tea. Authority Nutrition. retrieved from https://authoritynutrition.com/top-10-evidence-based-health-benefits-of-green-tea/

Letenneur, L., Proust-Lima, C., Le Gouge, A., Dartigues, J. F., & Barberger-Gateau, P. (2007). Flavonoid Intake and Cognitive Decline Over a 10-Year Period. American journal of epidemiology, 165(12), 1364-1371. retrieved from http://aje.oxfordjournals.org/content/165/12/1364.full

Tea (Camelia sinensis). Phytochemicals. retrieved from http://www.phytochemicals.info/plants/tea.php

https://www.bostonteapartyship.com/tea-blog/the-first-book-of-tea

http://www.webmd.com/vitamins-supplements/ingredientmono-960-green%20tea.aspx?activeingredientid=960

Thomson PDR Staff (Ed.). (2004). PDR for herbal medicines. Physician's Desk Reference (PDR).