شناسنامه گیاهان > چای ترش

نام تجاری گیاه:

Roselle ، Hibiscus، Sour tea          

نام علمی گیاه:

Hibiscus sabdariffa L.    

تاریخچه:

هیبیسکوس یا چای ترش که به آن چای سرخ یا چای مکّی هم می گویند، بومی هندوستان تا مالزی است و سال ها پیش به آفریقا برده شد. این گیاه در قرن هفدهم، در برزیل، و قبل از سال 1804 در گواتمالا برای مصارف غذایی کشت می شد. در اوایل دهه 1890، دکتر وبر، آن را در فلوریدا کشت کرد ولی به دلیل یخبندان شدید همه گیاهان از بین رفتند. چای ترش تا پس از جنگ جهانی دوم، در جنوب و مرکز فلوریدا در باغ های خانگی کشت می شد. در سال 1962، چای ترش در مصر بیشتر به دلیل مصارف دارویی کشت می شد تا غذایی. در سال 1971، گل های این گیاه در سنگال، تولید و خشک می شدند و از آنجا به میزان 10 تا 25 تن در سال به اروپا حمل می شدند. امروزه این گیاه به میزان وسیعی در نواحی گرمسیری و نیمه گرمسیری توزیع شده است و گل آن برای تهیه ی مربا، نوشیدنی و چای، در مصر، ایران، تایلند و کشورهای غربی کاربرد فراوان دارد.

 

خصوصیات محصول

1- تنظیم فشار خون

براساس نتایج پژوهشی که در ژورنال J Ethnopharmacol منتشر شد، مصرف چای ترش در بیماران مبتلا به فشارخون بالا سبب کاهش فشارخون می ‏شود. در پژوهش دیگری، مشاهده شد که مصرف این چای، اثر مثبتی بر فشارخون مبتلایان به دیابت نوع 2 داشت که فشارخونشان کمی بالا بود. با اینکه سازوکار کاهش فشار خون هنوز به اثبات نرسیده است، مطالعات زیادی اثر مستقیم چای ترش را بر دیواره ی رگها، سیستم عصبی سمپاتیک، کانال‏های کلسیم و مکانیزم‏ های کولینرژیک (بخش هایی از سیستم عصبی که در عملکردشان از استیل کولین استفاده می کنند) و هیستامینیک و سیستم رنین- آنژیوتانسین گزارش کرده‏‏ اند. وجود آنتی اکسیدان‏ها و اثرات مدّر چای ترش، از دلایل ارائه شده برای تأثیر این گیاه بر کاهش فشارخون هستند. برخی پژوهشگران، گشاد شدن رگها بر اثر مصرف چای ترش و برخی دیگر هم کاهش ضربان قلب پس از  مصرف این نوشیدنی را گزارش کرده ‏اند. گفته می شود چای ترش با مهار ACE(آنزیمی که باعث افزایش فشارخون می شود) یا از طریق مکانیزم های مربوط به نیتریک اکسید در اندوتلیوم(بافت درون پوششی) باعث کاهش فشارخون می شود.

2- تنظیم قند خون

در پژوهشی که نتایج آن در Journal of Pharmacy منتشر شد، اثر عصاره ی چای ترش بر میزان قندخون موش های صحرایی دیابتی شده با استرپتوزوتوسین بررسی شد. یافته های این آزمایش نشان داد که عصاره ی گیاه چای ترش بر میزان انسولین افزود و از مقدار قندخون کاست. افزایش قندخون می تواند به تشکیل گونه های فعال اکسیژن بینجامد که سبب بروز تنش اکسیداتیو و آسیب به سلول های بتا(سلول های ترشح کننده ی انسولین در لوزالمعده) می شوند. این گونه های اکسیژن می توانند از میزان آنتی اکسیدانِ درون-سلولی هم بکاهند. آنتوسیانین ها که گروهی از فلاونوئیدها هستند و در چای ترش هم یافت می شوند، خاصیت آنتی اکسیدانی دارند و می توانند این گونه های فعال اکسیژن را از بین ببرند.دلفینیدین-3-سمبوبیوساید، سیانیدین-3- سمبوبیوساید و دلفینیدین-3-گلوکز از آنتوسیانین های چای ترش هستند. در این تحقیق، مصرف عصاره ی چای ترش با ترمیم سلول های بتا در پانکراس سبب افزایش ترشح انسولین از آنها و در نتیجه کاهش قندخون شد. در آزمایش های دیگر هم مشاهده شده است که چای ترش با ممانعت از فعالیت آنزیم‏ های دخیل در جذب کربوهیدرات، از میزان قندخون می کاهد.

3- تسریع کاهش وزن

چای ترش کالری کمی دارد و مدّر بودن آن سبب دفع سموم و مایعات اضافی بدن می شود. در یک پژوهش 12 هفته ای که نتایج آن در ژورنال Food & Function منتشر شد، مصرف عصاره ی چای ترش از میزان چاقی و چربی شکمی افراد چاق کاست و آسیب کبدی را بهبود بخشید. تحقیق دیگری که در ژورنال Medical Hypotheses منتشر شد هم، چای ترش را در کاهش وزن به روش طبیعی موثر دانسته است.
در آزمایش ‏ها، چای ترش کاهش اشتها در موش ها را سبب شد. دلیل این کاهش، بیشتر، کم شدن جذب غذا به نظر می‏ رسد تا چربی سوزی. محققان ترکیب فعال زیستی به نام اسید هیبیسکوس را، مسبب کاهش اشتها در موش ها می‏ دانند. ترکیبات چای ترش مثل اسید هیبیسکوس می‏ توانند از فعالیّت آنزیم‏های لوزالمعده جلوگیری کنند که این امر سبب جلوگیری از شکستن و جذب پلی ساکاریدها و کاهش وزن می ‏شود که نهایتا به کاهش وزن می انجامد.

4- تنظیم کلسترول خون

در پژوهشهای آزمایشگاهی انجام شده، اثر چای ترش بر کاهش چربی را به بازدارندگی از اکسیداسیون LDL (کلسترول مضر)نسبت می‏ دهند. در پژوهش انجام شده روی موش ‏ها و خرگوش ‏هایی با چربی خون بالا، مصرف چای ترش سبب کاهش کلسترول، تری گلیسرید و LDL شد. محققان معتقدند، چون ترکیبات گیاهی مثل سیتوسترول و پکتین اثرِکاهنده بر کلسترول دارند، می‏ توان اثر چای ترش بر کاهش کلسترول را به این ترکیبات نسبت داد. به علاوه، عصاره‏ ی آبی این گیاه حاوی مقادیر زیادی موسیلاژ و پکتین است. مطالعات نشان داده‏ اند که پکتین، مقدار چربی در بافت ها و سرم خون را، بسیار کاهش می‏ دهد.

5- ضد سرطان

آنتوسیانین ها می توانند باعث آپوپتوز سلولی در سلول های HL-60 (سلول های سرطانی خون) شوند. این مواد با اثر گذاشتن بر اکسیداسیون LDL در سلول، فعالیت آنتی اکسیدانی خود را اِعمال می کنند. آنتوسیانین های چای ترش می توانند در جلوگیری از پراکسیداسیون LDL مؤثر باشند.

محققان براساس یافته های یک پژوهش( منتشر شده در ژورنال Pharmacology Biochemical) بیان کردند اسید پروتوکاتچوئیکِ چای ترش، با القاء مرگ سلولی در سلول های لوسِمیک(سرطان خون) در انسان، از رشد سلول های سرطانی جلوگیری می کند. اثر بازدارندگی اسیدپروتوکاتچوئیک بر تومور پوست موش های آزمایشگاهی هم نشان داد که این اسید قابلیت حفاظت از بدن در برابر سرطان را دارد. اسید پروتوکاتچوئیک یک ترکیب فنلی است که از گل خشک گیاه هیبیسکوس استخراج می شود و دارای خاصیت آنتی اکسیدانی و ضد توموری است. در این تحقیق، به دنبال استفاده از اسید پروتوکاتچوئیک چای ترش روی سلول های HL-60، شکسته شدن DNA و تغییرات مورفولوژیک مرتبط با آپوپتوز در این سلول ها مشاهده شد.

6- بهبود عملکرد کبد

براساس مقاله ی منتشر شده در ژورنال Natural Product Radiance، در پژوهشی اثر حفاظتی عصاره های گل خشک چای ترش در برابر تنش اکسیداتیو در هپاتوسیت(سلول های بافت کبد) موش های صحرایی مشاهده شد. یافته ها نشان دادند اسید پروتوکاتچوئیک که ترکیب فنلی استخراج شده ای از هیبیسکوس و دارای خاصیت آنتی اکسیدانی است، از کبد در برابر اثر سمیِ القا شده با t-BHP، محافظت کرد. همچنین اثر محافظتی عصاره ی آبی هیبیسکوس در کبد موش های صحرایی در برابر اثر سمی پاراستامول گزارش شده است. عصاره ی آبی-الکلی گل های این گیاه هم باعث کاهش میزان پراکسیداسیون چربی در آسیب کبدی القا شده با تتراکلرید کربن شد.

7- ضد افسردگی

مصرف چای ترش در آرام کردن اعصاب مفید است. محققان در پژوهشی که در Indian Journal of Pharmacology چاپ شد دریافتند که آنتوسیانین های چای ترش دارای خاصیت ضد افسردگی هستند. محققان یکی از دلایل افسردگی را کمبود یک یا چند عدد مونوآمین(سروتونین، نورآدرنالین و دوپامین) در بدن می دانند. در این آزمایش، محققان اثر مثبت ضد افسردگی عصاره ی متانولی چای ترش بر موش های سوری را مشاهده و نتیجه گیری کردند آنتوسیانین ها و آنتوسیانیدین های چای ترش از طریق سازوکارهای دوپامینرژیک، نورآدرنرژیک و سروتونرژیک (سازوکارهایی که با سه ماده ی دوپامین، تورآدرنالین و سروتونین در ارتباط هستند) اثر آرامش بخشی بر اعصاب دارند.

اسیدهای اگزالیک، مالیک، سیتریک، استئاریک، پالمیتیک، تارتاریک، آسکوربیک، آراشیدیک، پروتوکاتچوئیک و اسید هیبیسکوس،آنتوسیانین، دِلفینیدین، سیانیدین-3- روتینوزید، بتاکاروتن، بتاسیتوسترول، گالاکتوز، پکتین و کوئرستین.

  • زنان اهل تاهیتی و هاوایی گل چای ترش را به نشانه ی این که مجرد هستند، پشت گوش راستشان قرار می‏ دهند. اگر این گل پشت گوش چپ قرار گیرد، نشانه ی تأهل آنها است.
  • مصریان برای خنک نگه داشتن بدن در اقلیم گرم سرزمینشان، چای ترش می نوشند.
  • مردم سودان و مصر در نُطق های مراسم عروسی و گردهمایی های فامیلی، چای ترش می نوشند.
  • از روغن گل و برگ چای ترش برای تقویت رشد مو و جلوگیری از ریزش آن استفاده می شود. این روغن را پیش از استحمام روی پوست سر ماساژ می دهند. 

برای فشار خون بالا، یک تا سه بار در روز به مدت 2 الی 6 هفته مصرف شود.

 

صبح یک بار یا درطی روز دوبار، با فاصله‏ ی هشت ساعت. 
  • در شرایط استفاده صحیح از این گیاه، عوارضی گزارش نشده است.
  • بانوان باردار و شیرده از مصرف چای ترش اجتناب کنند.
  • ممکن است مصرف چای ترش بر میزان قندخون اثر بگذارد و کنترل قندخون را در طول عمل جراحی و پس از آن با مشکل مواجه سازد. پس دست کم، دو هفته پیش از جراحی، مصرف چای ترش را متوقف‏ کنید. 

مصرف چای ترش به همراه داروهای استامینوفن، دیکلوفناک و کلوروکوئین باعث بروز اثرات فارماکوکینتیک این داروها (جنبه‏ ای از داروشناسی که با جذب و دفع داروها سروکار دارد) می ‏شود. نوشیدن این چای پیش از مصرف استامینوفن، می ‏تواند تأثیر استامینوفن در بدن را سریعتر از بین ببرد.

در طب سنتی از چای ترش برای درمان فشارخون بالا، بیماری های کبد و تب استفاده می‏ شد. در طب سنتیِ آفریقا این گیاه برای درمان سرفه و گلودرد و همچنین به عنوان آنتی‏ باکتری، مدرّ، ضد اسپاسم و از بین برنده ی زرداب و صفرا مصرف می شود. در طب سنتی تایلند چای ترش را برای درمان سنگ کلیه به کار می برند. از گل های چای ترش برای سرماخوردگی، بی اشتهایی و به عنوان مدر و تا حدی ملین استفاده می شود. همچنین این گیاه در طب چینی برای درمان دمل، تورم، التهاب پوستی و زونا به کار می رود.

Thomson PDR Staff (Ed.). (2004). PDR for herbal medicines. Physician's Desk Reference (PDR)

 

Hibiscus flowers Health Benefits. Improvised Home Remedies – Cure within 24 Hours. retrieved from http://improvisedhomeremedies.com/hibiscus-flowers-health-benefits/

 

N. Mahadevan, Shivali, & P. Kamboj. (2009). Hibiscus sabdariffa Linn.–An Overview. Indian Journal of Natural Products and Resources, 8(1), 77-83. retrieved from http://nopr.niscair.res.in/handle/123456789/3769

 

(2015, Mar 14). Fun Flower Facts: Hibiscus. snaplant.com. retrieved from http://snaplant.com/flowers/fun-flower-facts-hibiscus/

 

Yaneff, J. (2015, August 2). 10 Surprising Health Benefits of Hibiscus Tea. DOCTORS HEALTH PRESS. retrieved from http://www.doctorshealthpress.com/food-and-nutrition-articles/hibiscus-tea-benefits/

Damanik, R. The Effect Of Roselle Extract (Hibiscus sabdariffa Linn.) On Blood Glucose Level And Total Antioxidant Level On Diabetic Rat Induced By Streptozotocin. retrieved from http://www.iosrphr.org/papers/v4i10/B041008016.pdf

 

HIBISCUS TEA BENEFITS: Enjoy the health benefits of this beautiful flower. mindfulword. retrieved from http://www.themindfulword.org/2012/hibiscus-tea-health-benefits/

 

Hudson, T. Hibiscus Sabdariffa: A Research Review of Its Uses and Safety. retrieved from http://www.todaysdietitian.com/whitepapers/Hibiscus_Sabdariffa.pdf

 

Find a Vitamin or Supplement, HIBISCUS. WebMD. retrieved from http://www.webmd.com/vitamins-supplements/ingredientmono-211-hibiscus.aspx?activeingredientid=211&activeingredientname=hibiscus

 

Hibiscus sabdariffa. Examine.com. retrieved from https://examine.com/supplements/hibiscus-sabdariffa/

 

Hibiscus. Drugs.com, Know more. Be sure. retrieved from https://www.drugs.com/npp/hibiscus.html

 

Carvajal-Zarrabal, O., Hayward-Jones, P.M., Orta-Flores, Z., Nolasco-Hipólito, C., Barradas-Dermitz, D.M., Aguilar-Uscanga, M.G., & Pedroza-Hernández, M.F. (2009). Effect of Hibiscus sabdariffa L. Dried Calyx Ethanol Extract on Fat Absorption-Excretion, and Body Weight Implication in Rats. Journal of Biomedicine and Biotechnology, Article ID 394592, 5 pages. retrieved from https://www.hindawi.com/journals/bmri/2009/394592/

 

https://www.hort.purdue.edu/newcrop/morton/roselle.html

 

B. Shewale, P., A. Patil, R., & A. Hiray, Y. (2012). Antidepressant-like Activity of Anthocyanidins from Hibiscus rosa-sinensis Flowers in Tail Suspension Test and Forced Swim Test. Indian Journal of Pharmacology, 44(4), 454–457. retrieved from https://www.ncbi.nlm.nih.gov/pmc/articles/PMC3469946/

 

Haji Faraji, M., & Haji Tarkhani, A. (1999). The Effect of Sour Tea (Hibiscus sabdariffa) on Essential Hypertension. Journal of Ethnopharmacology, 65(3), 231-6. retrieved from https://www.ncbi.nlm.nih.gov/pubmed/10404421

 

Tseng, T. H., Kao, T. W., Chu, C. Y., Chou, F. P., Lin, W. L., & Wang, C. J. (2000). Induction of apoptosis by hibiscus protocatechuic acid in human leukemia cells via reduction of retinoblastoma (RB) phosphorylation and Bcl-2 expression. Biochemical Pharmacology, 60(3), 307-315. retrieved from https://www.ncbi.nlm.nih.gov/pubmed/10856425

 

Hirunpanich, V., Utaipat, A., Morales, N.P., Bunyapraphatsara, N., Sato, H., Herunsale, A., & Suthisisang, C. (2006). Hypocholesterolemic and Antioxidant Effects of Aqueous Extracts from the Dried Calyx of Hibiscus sabdariffa L. in Hypercholesterolemic Rats. Journal of Ethnopharmacolog, 103(2):252-60. retrieved from https://www.ncbi.nlm.nih.gov/pubmed/16213683

 

Mozaffari-Khosravi, H., Jalali-Khanabadi, B.A., Afkhami-Ardekani, M., Fatehi, F., & Noori-Shadkam, M. (2009). The Effects of Sour Tea (Hibiscus sabdariffa) on Hypertension in patients with Type II Diabetes. Journal of Human Hypertension, 23(1), 48-54. retrieved from https://www.ncbi.nlm.nih.gov/pubmed/18685605

 

 

 

هشتگ :



محصولات مرتبط