سلامت در رسانه ها > زنجبیل؛ فراتر از یک ادویه
زنجبیل؛ فراتر از یک ادویه
بی شک «زنجبیل» یکی از مشهورترین ادویه هاست که با یک بار چشیدن طعم دلچسب آن را برای همیشه به یاد خواهید داشت. گرچه یونانیان باستان .........
زنجبیل؛ فراتر از یک ادویه
بی شک «زنجبیل» یکی از مشهورترین ادویه هاست که با یک بار چشیدن طعم دلچسب آن را برای همیشه به یاد خواهید داشت. گرچه یونانیان باستان ابتدا زنجبیل را دارویی برای بیماری‌های گوارشی توصیه می‌کردند، اما به تدریج دیگر فواید آن نیز برای بشر شناخته شد و کنار عطر و مزه بی مانندش، به عنوان یکی از مهم‌ترین ادویه‌ها به آشپزخانه‌ها رسید.
فواید بی‌مانند زنجبیل
1- تسکین نفخ و مشکلات گوارشی: زنجبیل به دلیل محافظت و بهبود عملکرد سیستم گوارش به خصوص نفخ و یبوست شهرت دارد. مصرف دمنوش آن یا جویدن تکه‌ای زنجبیل تازه می‌تواند در رفع این مشکل‌ها موثر باشد. البته افزودن مقداری پودر زنجبیل همراه با حبوبات نیز به کاهش نفخ و سنگینی پس از مصرف کمک می‌کند.
به علاوه مصرف روزانه زنجبیل به حفظ فلور روده‌ای و هضم چربی‌ها کمک می‌کند و مسمومیت مواد غذایی را نیز کاهش می‌دهد.
افرادی که از بی اشتهایی رنج می‌برند هم می‌توانند کمی زنجبیل تازه را با یک لیوان آب جوشانده و همراه با کمی عسل به صورت ولرم میل کنند.
2- کاهش درد: مطالعات نشان می‌دهد مصرف مقداری زنجبیل بلافاصله پس از شروع علائم میگرن به دلیل توقف هورمون های التهابی، باعث تسکین درد می‌شود. البته بررسی‌های علمی از تاثیر مثبت این ادویه بر بهبود درد‌های مرتبط با آرتریت نیز حکایت دارد. در این باره مبتلایان به آرتروز و آرتریت روماتویید که مصرف روزانه زنجبیل را در برنامه خود دارند نسبت به بیمارانی که چنین عادتی ندارند درد کمتری را تجربه خواهند کرد.
3- پیشگیری از سرطان: آنتی اکسیدان‌های فراوان زنجبیل مانع از تاثیر رادیکال‌های آزاد عامل پیشرفت سلول‌های سرطانی می‌شود. محققان به این نتیجه رسیده اند زنجبیل سلول‌های سرطانی تخمدان را از بین می‌برد و همچنین تازه آن به کاهش التهاب کولون کمک می‌کند. در واقع تاثیر پیشگیرانه این ادویه در مورد این دو نوع سرطان چشمگیرتر است.
- بهبود حالت تهوع: دفعه بعد که به علت بیماری‌های ویروسی دچار حالت تهوع شدید یا اگر جزو افرادی هستید که دچار حالت تهوع یا گرفتگی در ماشین می‌شوید، حتما روی زنجبیل حساب ویژه‌ای باز کنید. در واقع زنجبیل به اندازه هیوسین (داروی رفع حالت تهوع) موثر است، اما عوارض خواب آلودگی دارو را ندارد. مطالعه انجام گرفته سال ۲۰۱۱ میلادی در دانشگاه برلین نشان می‌دهد بعضی ترکیبات زنجبیل بر سلول‌های روده باریک اثر می‌گذارد و مانع عملکرد ترکیبات شیمیایی عامل حالت تهوع مانند سروتونین می‌شود. زنجبیل برای کاهش حالت تهوع دوران بارداری، پس از عمل جراحی، شیمی درمانی و ... نیز مفید است.
- آنتی باکتریال طبیعی: مقدار آنتی اکسیدان‌های فراوان این ادویه با پاکسازی کبد و خون، وضعیت سلامت عمومی را بهبود می‌بخشد. این روند ناشی از افزایش دمای بدن است که مکانیسم تعریق و دفع مواد سمی را تشدید می‌کند. زنجبیل برای بهبود سرماخوردگی، درد گلو و سرفه نیز بسیار موثر است. مصرف روزانه زنجبیل همچنین عملکرد سیستم ایمنی را تحریک می‌کند. البته این راهکار برای افرادی که تحت پیوند عضو بوده اند توصیه نمی‌شود. در صورت مصرف دارو‌های تضعیف کننده سیستم ایمنی نیز باید راجع به مصرف زنجبیل دقت داشت.
- بهبود درد‌های عادت ماهانه: خانم‌هایی که از درد‌های شدید دوران عادت ماهانه رنج می‌برند می‌توانند ابتدای شروع این دوران با دمنوش زنجبیل این درد‌ها را تا حدی تسکین دهند. البته علاوه بر این تاثیر، مصرف منظم زنجبیل در نظم چرخه‌های عادت ماهانه موثر است.
- محرک قوای جنسی: زنجبیل به تقویت قوای جنسی کمک می‌کند و در این باره تاثیر مستقیمی بر هورمون‌ها دارد. البته این خاصیت در صورت مصرف همزمان زنجبیل با جینسینگ بیشتر خواهد بود.
مقدار مجاز مصرف
مصرف روزانه زنجبیل به خصوص اگر همراه با ادویه‌هایی مانند دارچین و زردچوبه مصرف شود، برای سلامت بسیار عالی است. می‌توان ۲ تا ۵ گرم زنجبیل خشک یا پودر شده را ۲ تا ۳ بار در روز میل کرد. البته باید توجه داشت که یک تکه زنجبیل تازه ۲.۵ سانتی متری با قطر متوسط معادل ۵۵۰۰ تا ۱۰۰۰۰ میلی گرم (نیم تا یک گرم) پودر زنجبیل است. خوشبختانه شیوه‌های مصرف زنجبیل متنوع است و می‌توان آن را به شکل دمنوش، ترکیب در انواع غذاها، بیسکویت و ... میل کرد.
۷ مورد منع مصرف
1- زنجبیل تازه می‌تواند در بعضی افراد باعث انسداد روده شود. به همین دلیل برای مبتلایان به التهاب، زخم یا زمینه گرفتگی‌های روده‌ای مناسب نیست، زیرا دستگاه گوارش این افراد نمی‌تواند واکنش خوبی نسبت به حجم زیادی از زنجبیل تازه داشته باشد.
2- زنجبیل برای مبتلایان به سنگ‌های صفراوی مضر است، زیرا تولید صفرا را آسان می‌کند.
۳- زنجبیل باعث تحرک جریان خون می‌شود و به دلیل جلوگیری از تشکیل لخته‌های خون، حالت سیال بودن خون را افزایش می‌دهد. به همین دلیل افرادی که دچار اختلالات انعقادی خون هستند یا دارو‌های انعقادی مصرف می‌کنند باید در استفاده از این ادویه احتیاط کنند.
۴-گرچه زنجبیل در کاهش حالت تهوع ناشی از بارداری موثر است، نباید در مصرف آن افراط کرد، زیرا می‌تواند باعث انقباضات رحمی شود. بعضی تحقیقات نیز نشان می‌دهد زنجبیل در روند جذب آهن مواد غذایی و ویتامین‌های محلول در چربی اختلال ایجاد می‌کند. مصرف دمنوش زنجبیل به خصوص در هفته‌های آخر بارداری نیز به دلیل خطر افزایش خونریزی توصیه نمی‌شود. به هر حال مشورت با پزشک همیشه بهترین و مطمئن‌ترین راهکار در این دوران است.
۵- مصرف زنجبیل پیش از انجام عمل جراحی نیز به دلیل اختلالات خونریزی ممنوعیت دارد. در این صورت باید ۲ هفته پیش از عمل جراحی از مصرف دمنوش زنجبیل پرهیز کرد.
۶- مصرف کپسول‌های زنجبیل یا مقدار فراوان در برنامه غذایی برای افرادی که دارو‌های ضد انعقاد، ضد التهاب، ضد اسید معده، دارو‌های قلب، سرطان و کاهش وزن مصرف می‌کنند، حتما باید تحت نظر پزشک باشد.
۷- زنجبیل برای کسانی که قصد افزایش وزن دارند توصیه نمی‌شود، زیرا عملکرد بدن در سوخت و ساز چربی‌ها را تحریک می‌کند و کاهش وزن را سرعت می‌بخشد.