اثرات مثبت چای سبز بر بهبود سطح سلامتی افراد سیگاری

هر پُک دود سیگار حاوی بیش از 1014 مولکول کربن و اکسیژن با وزن مولکولی پایین به شکل رادیکال آزاد، حدود ppm 500 نیتریک اکساید و سایر اکسیدهای نیتروژن فعال شده است که پس از ورود به جریان خون منجر به بیماری‌های قلبی- عروقی و تنفسی می‌شوند. از آنجا که سیگار کشیدن یک عادت کُشنده است، مردم به‌دنبال درمان‌های گیاهی برای کاهش خطر صدمات و مرگ و میر ناشی از دود سیگار هستند. بر اساس نتایج مطالعات، ترکیبات شیمیایی موجود در چای سبز قادر به حبس رادیکال‌های آزاد هستند و بنابراین محافظی در برابر تغییرات پارامترهای بیوشیمیایی ناشی از استعمال سیگار هستند.

اثرات مثبت چای سبز بر بهبود سطح سلامتی افراد سیگاری

کشیدن سیگار باعث تغییرات بیوشیمیایی مضر در پلاسما و خون می‌شود که منجر به اثرات سوء بر سلامتی می‌شود. عواقب ضررهای سیگار کشیدن بر سلامتی تا حد زیادی به حضور مقادیر زیاد گونه‌های اکسیژن فعال شده (ROS) و گونه‌های نیتروژن فعال شده (RNS) نسبت داده شده است که به راحتی با مولکول‌های مختلف بیولوژیکی واکنش می‌دهند و در نتیجه موجب مرگ میلیون‌ها نفر در سراسر جهان می‌شود. دود سیگار حاصل از توتون و تنباکو شامل 8 درصد تار (نیکوتین و سایر ترکیبات سرطان‌زا) و 92 درصد اجزا یا ترکیبات گازی مانند (مونوکسید کربن، آمونیاک، سیانید هیدروژن و غیره) است که وارد جریان خون می‌شوند و در نتیجه اجزاء خون، پلاسما، گلبول‌های قرمز، پلاکت‌ها و گلبول‌های سفید در معرض تماس دود قرار می‌گیرند.   

هر پُک دود سیگار حاوی بیش از 1014 مولکول کربن و اکسیژن با وزن مولکولی پایین به شکل رادیکال آزاد، حدود ppm 500 نیتریک اکساید و سایر اکسیدهای نیتروژن فعال شده است. رادیکال‌های آزاد با کاهش میزان آنتی‌اکسیدان، اثرات نامطلوب بر سلامتی را افزایش می‌دهند که باعث تغییرات بیوشیمایی زیادی در پروفایل خون از طریق افزایش استرس اکسیداتیو و استرس نیتروزاتیو می‌شود. این تغییرات بیوشیمیایی منجر به بیماری‌های قلبی- عروقی و تنفسی می‌شوند.

از آنجا که سیگار کشیدن یک عادت کُشنده است، مردم به‌دنبال درمان‌های گیاهی برای کاهش خطر صدمات و مرگ و میر ناشی از دود سیگار هستند؛ چراکه داروهای گیاهی عوارض جانبی نشان نمی‌دهند. 

نوشیدنی‌های گیاهی متنوعی به طور متداول توسط مردم در سراسر دنیا مصرف می‌شوند. در میان ‌آن‌ها چای سبز (Camellia sinensis) محبوبترین نوشیدنی است و برای درمان چندین اختلال ازجمله سرطان و سایر بیماری‌ها استفاده می‌شود. ترکیبات گیاهی موجود در چای سبز مسئول این اثرات مفید هستند. برگ‌های چای سبز سرشار از کاتچین‌ها هستند.   

در سال 2017، در مطالعه‌ای تلاش شد تا اثر چای سبز و ترکیبات اصلی آن بر تغییرات بیوشیمیایی ناشی از دود سیگار بر پلاسمای خون تشخیص داده شود. نتایج این مطالعه در مجله Clinical Nutrition Experimental منتشر شد. در این مطالعه اثر مصرف چای سبز بر افراد معتاد به سیگار بررسی شد.

120 مرد داوطلب در سنین 35-55 در این مطالعه شرکت کردند. افراد شرکت‌کننده غیرالکلی و بدون فشار خون بالا بودند و هیچگونه دارو یا آنتی‌اکسیدان یا مکمل‌های ویتامین مصرف نمی‌کردند و سابقه بیماری جدی یا بستری شدن در بیمارستان را نداشتند. داوطلبانی که هرگونه داروی تجویز شده مانند آنتی‌بیوتیک در 6 ماه گذشته مصرف می‌کردند،  از این مطالعه حذف شدند. افراد سیگاری در 7 سال گذشته و قبل‌تر از آن حداقل 15-20 نخ سیگار در روز می‌کشیدند.

نمونه‌های خون جمع‌آوری شده افراد به 4 گروه تقسیم شدند: 1) کنترل، 2) افراد استعمال‌کننده سیگار، 3) افراد غیرسیگاری مصرف کننده چای سبز، 4) افراد سیگاری مصرف کننده چای سبز. سپس نمونه‌ها مورد تجزیه و تحلیل قرار گرفتند.

به گروه‌های کنترل و استعمال‌کننده سیگار در حجم‌های یکسان آب گرم داده شد. چای سبز مطابق دستورالعمل آماده‌سازی چای سبز، آماده و سه فنجان چای سبز در روز مثلا صبح، بعدازظهر و شب، به مدت 6 ماه مصرف شد. هر فنجان حاوی 100 میلی لیتر چای سبز بود. از تمامی داوطلبان خواسته شد تا الگوی‌های مشابه مربوط به رژیم غذایی و نوشیدن چای را در طول مطالعه حفظ کنند.

بر اساس نتایج، تغییرات سطوح گلوکز، کلسترول کل، HDL،LDL ، هموگلوبین، هماتوکریت، پراکسیداسیون لیپید و تغییرات ویتامین‌ها (D، C،B₁₂)، مواد معدنی (آهن، کلسیم، سدیم، پتاسیم، فسفر و یون کلراید) و آنزیم‌های کبدی در پلاسمای خون مشاهده شد. علاوه‌بر‌این، آنالیزها حضور فنول‌ها، فلاوونوییدها و تانن‌ها را در چای سبز تایید کردند.

نتایج این مطالعه به طور واضح نشان داد که تغییرات مضر ذکر شده در افراد سیگاری، به محض مصرف مکمل چای سبز، به طور معکوس تغییر کردند که می‌تواند به ترکیبات شیمیایی موجود در چای سبز نسبت داده شود. در نتیجه، هر دو مطالعات بر روی مدل‌های آزمایشگاهی و مدل‌های حیوانی نشان دادند که ترکیبات شیمیایی موجود در چای سبز قادر به حبس رادیکال‌های آزاد هستند و بنابراین محافظی در برابر تغییرات پارامترهای بیوشیمیایی ناشی از استعمال سیگار هستند.    

Shakeela Begum, M., Saradamma, B., Damodara Reddy, V., Padmavathi, P., Maturu, P., Ellutla, N., … Varadacharyulu, N.C. (2017). Influence of Green Tea Consumption on Cigarette Smoking-Induced Biochemical Changes in Plasma and Blood. Clinical Nutrition Experimental, 16, 1-12. Retrieved from https://www.sciencedirect.com/science/article/pii/S2352939317300337

هشتگ :